Onderwerp: Hofcultuur in de
zestiende en zeventiende eeuw
Accenten
binnen het onderwerp:
• paleizen, villa's, tuinen;
• commedia dell'arte, komedie/tragedie,
hofmuziek, opera, comédie-ballet, hofdans, hofballet,Monteverdi;
• verschuiving van religieuze aandacht naar wereldlijke macht;
• Italiaanse hoven (hof van Mantua, de familie Medici);
• Versailles: tuinen,
exterieur, interieur en wandtapijten (Lodewijk XIV);
• vorstelijke verzamelingen.
Specificaties
van het onderwerp vanuit domein B invalshoeken voor reflectie:
Kunst en
religie, levensbeschouwing
·
Visies op geschiedenis: christelijke
heilsgeschiedenis, mythologische en historische visies op geschiedenis via
scheppingsverhalen uit de oudheid en via klassieke historieschrijvers. Pogingen
om - allegorisch - deze twee werelden te verbinden. Bijvoorbeeld: oudheid,
klassieke mythologie: liefde van de goden; humanisme: portretten en
individualisering.
·
Voorbeelden: Ovidius
('Metamorfosen'); Lodewijk XIV als Apollo, zonnegod, keizercultus.
Kunst en
esthetica
·
Schoonheid als eenheid van delen, maat,
verhouding, symmetrie, orde.
·
Klassieke theorieën over schoonheid.
·
Werkelijkheid en ideaal.
·
Ontwikkelingen in de muziek: prima en seconda prattica, akkoordbegrip.
·
Commedia dell'arte:
eenheid van persoon en rol.
·
Retorica en affectenleer.
·
Natuur: wetten van de (goddelijke) natuur
gezocht, 'schone natuur'.
·
Originaliteit: inventiviteit binnen de bestaande
kaders.
·
Voorbeelden: Plato, Aristoteles, Alberti, Vasari, Bellori.
Kunstenaar
en opdrachtgever; politieke en economische macht
·
Ontworsteling aan 'ambacht'; naar 'artes liberales', ook theoretische kennis.
·
Naast 'vrije ondernemer' toch grootste status als
'hofkunstenaar'.
·
Opleiding: onder Lodewijk
XIV zeer gecentraliseerd in 'academies'.
·
Opdrachtgevers: naast het hof ook kerkvorsten,
patronage.
·
Organisatie samenleving: streven van vorsten naar
sterkere, centrale macht, ook economisch.
·
Verzamelingen: vorsten verzamelen oudheden en
eigentijdse kunst status van de vorst.
Kunst en
vermaak
·
Thema's zoals liefdes der goden hebben ook een
vermaaksfunctie.
·
Monodie, specifiek instrumentale muziek.
·
Villa's als 'lustoorden'.
·
Spelletjes en fonteinen in tuinen.
·
Theaterspektakel, opera (Lully,
Molière).
·
Hofdans, hofballet en danssuite (gestileerde
dansen en muziek).
Kunst,
wetenschap en techniek
·
Optica, perspectief, anatomie, landmeten,
cartografie.
·
Onderzoek van werkelijkheid.
·
Samenhangend, steeds 'mechanischer'
wereld (machinerieën).
·
Voorbeeld: Leonardo.
Kunst
intercultureel
·
Ontdekkingsreizen.
·
Voorbeeld: 'Le
bourgeois gentilhomme'.