Onderwerp: Hofcultuur in de zestiende en zeventiende eeuw

Accenten binnen het onderwerp:

• paleizen, villa's, tuinen;

• commedia dell'arte, komedie/tragedie, hofmuziek, opera, comédie-ballet, hofdans, hofballet,Monteverdi;

• verschuiving van religieuze aandacht naar wereldlijke macht;

• Italiaanse hoven (hof van Mantua, de familie Medici);

• Versailles: tuinen, exterieur, interieur en wandtapijten (Lodewijk XIV);

• vorstelijke verzamelingen.

Specificaties van het onderwerp vanuit domein B invalshoeken voor reflectie:

Kunst en religie, levensbeschouwing

· Visies op geschiedenis: christelijke heilsgeschiedenis, mythologische en historische visies op geschiedenis via scheppingsverhalen uit de oudheid en via klassieke historieschrijvers. Pogingen om - allegorisch - deze twee werelden te verbinden. Bijvoorbeeld: oudheid, klassieke mythologie: liefde van de goden; humanisme: portretten en individualisering.

· Voorbeelden: Ovidius ('Metamorfosen'); Lodewijk XIV als Apollo, zonnegod, keizercultus.

Kunst en esthetica

· Schoonheid als eenheid van delen, maat, verhouding, symmetrie, orde.

· Klassieke theorieën over schoonheid.

· Werkelijkheid en ideaal.

· Ontwikkelingen in de muziek: prima en seconda prattica, akkoordbegrip.

· Commedia dell'arte: eenheid van persoon en rol.

· Retorica en affectenleer.

· Natuur: wetten van de (goddelijke) natuur gezocht, 'schone natuur'.

· Originaliteit: inventiviteit binnen de bestaande kaders.

· Voorbeelden: Plato, Aristoteles, Alberti, Vasari, Bellori.

Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht

· Ontworsteling aan 'ambacht'; naar 'artes liberales', ook theoretische kennis.

· Naast 'vrije ondernemer' toch grootste status als 'hofkunstenaar'.

· Opleiding: onder Lodewijk XIV zeer gecentraliseerd in 'academies'.

· Opdrachtgevers: naast het hof ook kerkvorsten, patronage.

· Organisatie samenleving: streven van vorsten naar sterkere, centrale macht, ook economisch.

· Verzamelingen: vorsten verzamelen oudheden en eigentijdse kunst status van de vorst.

Kunst en vermaak

· Thema's zoals liefdes der goden hebben ook een vermaaksfunctie.

· Monodie, specifiek instrumentale muziek.

· Villa's als 'lustoorden'.

· Spelletjes en fonteinen in tuinen.

· Theaterspektakel, opera (Lully, Molière).

· Hofdans, hofballet en danssuite (gestileerde dansen en muziek).

Kunst, wetenschap en techniek

· Optica, perspectief, anatomie, landmeten, cartografie.

· Onderzoek van werkelijkheid.

· Samenhangend, steeds 'mechanischer' wereld (machinerieën).

· Voorbeeld: Leonardo.

Kunst intercultureel

· Ontdekkingsreizen.

· Voorbeeld: 'Le bourgeois gentilhomme'.