Museum
de Pont - Fotografieles
Kom op eigen
gelegenheid naar De Pont. Ik wacht bij de ingang. Neem je leerlingenkaart en
evt. ook CJP pas mee. Zorg dat je op tijd bent. In het museum zal ik verdere uitleg
geven over de werken van de fotografen die te zien zijn. Hier alvast wat info
om in te lezen.
DOEL VAN DEZE LES:
INHOUDELIJKE CONCEPTEN OVER
FOTOGRAFIE LEREN BEGRIJPEN DOOR TE KIJKEN NAAR HEDENDAAGSE FOTOGRAFEN.
Kernvragen daarbij zijn:
1.
Wat vind jij de meest interessante
concepten voor fotografie zoals je dat hier bij deze fotografen ziet?
2.
Hoe zou jij daarmee zelf een concept
kunnen maken voor een fotoserie?
3.
Wat vind jij de meest interessante
benadering van fotografie?
4.
Welke van de getoonde foto's vind
jij het meest interessant om naar te kijken? & waardoor komt dat volgens
jou?
5.
Wat maakt een fotoreeks geslaagd?
Sophie Calle
In de grote
overzichtstentoonstelling is de bijzondere werkwijze van Sophie Calle te zien. Ze is bekend geworden, met haar werk address-book, waarbij zij een gevonden adresboekje
kopieerde, en terugstuurde naar degene van wie het was. Daarna heeft ze alle
personen uit het adresboekje een voor een benaderd, om met hen te praten over
de persoon van wie het adresboekje was. Daarbij heeft ze de verhalen
opgeschreven en foto's gemaakt. Kunst en leven zijn in het werk van Sophie Calle een hechte verbintenis
aangegaan. ‘Gelukkige gebeurtenissen, die beleef ik, de ongelukkige buit ik uit.
In de eerste plaats vanuit een artistieke
interesse, maar ook om ze
te transformeren, er iets van te
maken, er mijn voordeel mee
te doen, - wraak te nemen
op de situatie.’ zei ze in 2003. Take
Care of Yourself, is daarvan een treffend voorbeeld.
‘Zorg goed voor je zelf’ luidden
de slotwoorden waarmee Sophie
Calle’s toenmalige geliefde de relatie per e-mail verbrak. Ze heeft
het advies ter harte genomen en de e-mail tot inzet gemaakt
van een kunstwerk. Hoe zij daarmee vervolgens een heel
omvangrijk fotowerk heeft gemaakt zie je in De Pont.
Cuny
Janssen
Amami-Oshima is een eiland in het meest zuidelijke puntje van Japan. Op uitnodiging van een Japanse organisatie reisde fotografe Cuny Janssen (Nijmegen, 1975) er
in 2007 naar toe om de kinderen, het landschap en de natuur van dit subtropische eiland in beeld te brengen.
Tijdens een tweede verblijf in 2008 rondde zij het project af. Cuny Janssens benadering
van de fotografie laat zich karakteriseren als documentair. In haar foto’s ontbreekt
iedere vorm van beeldmanipulatie of nadrukkelijke
enscenering. Zij maakt gebruik van het natuurlijke licht om haar onderwerpen
centraal en frontaal in beeld te brengen.
Dat haar foto’s boven het puur registrerende uitstijgen heeft te maken met de enorme precisie waarmee ze fotografeert.
De zorgvuldigheid in beeldopbouw,
kadrering en lichtval maken dat het ‘toevallige’ van de werkelijkheid zijn willekeurig karakter verliest. Die geconcentreerdheid verleent haar fotowerken een intense en tegelijkertijd verstilde schoonheid.
Naoya
Hatakeyama
maakte de opnamen
voor zijn River Series
staande in het ondiepe
water van een gekanaliseerde
rivier die dwars door Tokio loopt. Onder
de drukte en grootschaligheid
van de metropool lijkt deze waterstroom een verborgen en geïsoleerde wereld. Het perspectief van de strakke kadewanden geeft het beeld een bijna
symbolische horizontale tweedeling van een boven- en een onderwereld.
Ander werk van Hatakeyama bestaat uit opnames
van ontginningen en afgravingen
die met behulp van explosieven
worden uitgevoerd (de reeks
Blast). Het desolate en geschonden landschap draagt de littekens van menselijk ingrijpen, maar heeft desondanks een eigen romantiek
en schoonheid. In de hal achterin het museum hangt zijn serie met beregende ramen: Slow
Glass.
Jeff
Wall
Beweerde
Baudelaire eind vorige eeuw dat een waarlijk modern
kunstenaar 'peintre de son temps' moest zijn, zo noemt Jeff
Wall (Vancouver, 1946) zichzelf nu. Al zijn de
middelen veranderd. Dat zijn werk een breed publiek aanspreekt, komt mede door
zijn onderwerp-keuze, die vaak over menselijke relaties
en actuele kwesties gaat. Dropouts als zwervers,
verlopen Indianen of bag ladies
figureren in zijn fotowerken, vaak op het formaat van historieschilderingen en
gepresenteerd op grote lichtbakken. (...) 'Ik zie mijn werk als poëzie, als
beeldtaal met metaforen en een grote gelaagdheid. De ene keer zijn ze volledig op de
werkelijkheid gebaseerd, Sommige werken van Wall zijn tot in de kleinste details geënsceneerd. Zijn atelier is een miniatuur-filmstudio,
waar hij te werk gaat als een reclamefotograaf met behulp van complete (en soms
zeer uitgebreide) filmsets, shots op locatie en in de studio en een afwerking
en perfectionering door de computer. Hij maakt dan ook slechts vijf à zes
werken per jaar. Van Jeff Wall hangt in de gang het
werk Cyclist en het werk Diagonal composition.
Thomas Struth
Thomas Struth genoot zijn opleiding
aan de Düsseldorfse kunstacademie waar hij les kreeg van Gerhard Richter
en Bernd Becher. Hij behoort tot de Düsseldorfer Schule, ook wel
de Becher Schule genoemd, waarin nuchtere observaties van beeldelementen uit de alledaagsheid worden gefotografeerd. Sinds het eind van de jaren zeventig werkt Struth aan een
oeuvre waarin een beperkt aantal thema’s telkens terugkeert. Een daarvan is het portret en vooral het familieportret heeft zijn speciale
aandacht. Sinds 1985 fotografeert Struth vrienden en relaties uit de kunstwereld binnen de context van hun gezin. Fotografie is het medium dat Struth gebruikt,
maar hij grijpt terug naar
de schilderkunst. Niet alleen de grote formaten van zijn foto’s verwijzen hier naar, maar
ook de wijze waarop hij de families portretteert. In tegenstelling
tot de Audience
foto’s, waar een publiek op een onbewust moment in beeld werd gebracht,
zijn de familiefoto’s zeer nauwkeurig gecomponeerd. Ondanks de afstandelijke observatie die kenmerkend is voor Struth geven de houding, de opstelling en de pose
die de personen aannemen een indruk van de onderlinge relaties en verhoudingen.
Verder zijn er nog foto's
te zien van: Gerald van der
Kaap, Craigie Horsfield, Dirk Braeckman e.a.
Teksten
zijn o.a. van website De Pont, cultuurnetwerk bronnenbundels.