Onderwerp: Burgerlijke cultuur van Nederland in de zeventiende eeuw

 

Accenten binnen het onderwerp:

stadhuis/paleis op de Dam;

genres in de schilderkunst;

stadsschouwburg van Amsterdam; rederijkerskamers (bijvoorbeeld Vondel); kluchten en tragedies, spektakelstukken;

rol van het orgel (Sweelinck); diverse muzikale genres voor de kleine kring;

Chinees porselein (Delfts aardewerk);

encyclopedische verzamelingen.

 

Specificaties van het onderwerp vanuit domein B invalshoeken voor reflectie:

 

Kunst en religie, levensbeschouwing

·         Visies op geschiedenis: religieus én wereldlijk.

·         Diversiteit van christelijke geloofsovertuigingen.

·         Bijvoorbeeld: in stadhuis op de Dam - opstand tegen Spanje parallel aan opstand Bataven tegen

·         Romeinen; Vanitas (oudheid - stoďcijns, bijbel - Prediker); diverse -moralistische - genres.

 

Kunst en esthetica

·         Schoonheid van de zichtbare wereld, naast klassieke theorieën.

·         Protestantse visies op de kunsten.

·         Kennis van menselijke hartstochten.

·         Aristotelische principes in het theater.

·         Natuur: zichtbare (goddelijke) natuur.

·         Originaliteit: inventiviteit én 'blijven bij je stiel'.

·         Voorbeelden: Descartes, Lebrun ('traité des passions' en andere modellenboeken).

 

Kunstenaar en opdrachtgever; politieke en economische macht

·         Opleiding: ateliers; reizen naar Rome; niet centralistisch   steden/regio's. Onderscheid tussen'ambachtsman' en 'geleerde kunstenaar'. 'Studie' oudheid belangrijk.

·         Opdrachtgevers: vrije markt, overheden, gezelschappen.

·         Organisatie samenleving: de Republiek zoekt zijn plaats tussen grootmachten (17e eeuw); Amsterdam 'centrum wereldhandel'.

·         Verzamelingen: encyclopedische verzamelingen en rariteitenkabinetten.

 

Kunst en vermaak

·         Ter lering en vermaak.

·         Vermaak als medicijn (klucht).

·         Bijvoorbeeld: Brederode.

 

Kunst, wetenschap en techniek

·         Empirisch onderzoek.

·         Camera obscura.

·         Kunst- en vliegwerk (toneelmachines).

 

Kunst intercultureel

·         Ontdekkingsreizen: wisselwerkingen in Chinees porselein - Delfts aardewerk.

·         Schilderijen flora/fauna/mensen, landschappen vreemde landen als 'reisverslag met Hollandse ogen'.